De belangrijkste rechten van de ondernemingsraad zijn het adviesrecht (art. 25 WOR) en het instemmingsrecht (art 27 WOR).
Adviesrecht OR (art. 25 WOR)
Het adviesrecht OR ziet toe op belangrijke financieel-economische activiteiten. De ondernemingsraad wordt door de ondernemer in de gelegenheid gesteld advies uit te brengen over verschillende voorgenomen strategische besluiten zoals:
- overdracht van de zeggenschap van (een deel van) de onderneming inclusief gevallen van overgang van onderneming;
- beëindiging van (een belangrijk deel van) de werkzaamheden van de onderneming;
- belangrijke wijziging in de organisatie of de verdeling van bevoegdheden in de onderneming (reorganisaties) (link naar reorganisatie)
Het advies dient op een zodanig tijdstip te worden gevraagd dat het advies van wezenlijke invloed kan zijn op het uiteindelijke door de ondernemer te nemen besluit. Indien het finale besluit van de ondernemer niet overeenstemt met het advies van de ondernemingsraad is de ondernemer verplicht de uitvoering van zijn besluit een maand op te schorten (wachttermijn). De termijn begint te lopen nadat de ondernemer de ondernemingsraad van dat besluit in kennis heeft gesteld.
Beroep bij Ondernemingskamer
De ondernemingsraad kan bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof te Amsterdam beroep instellen tegen een besluit van de ondernemer dat niet in overeenstemming is met het advies van de ondernemingsraad. Het beroep moet binnen een maand worden ingesteld nadat de ondernemer de ondernemingsraad over dat besluit heeft geïnformeerd. Er kan ook beroep worden ingesteld wanneer de ondernemingsraad later kennis neemt van feiten en omstandigheden die volgens de ondernemingsraad tot een ander advies had geleid als hij deze (volledige) informatie wel had gehad ten tijde van de advisering;
De Ondernemingskamer beoordeelt of de ondernemer bij de afweging van zijn belangen in redelijkheid tot zijn besluit had kunnen komen. De Ondernemingskamer hecht er zeer aan dat de ondernemer een eerlijk en open adviestraject doorloopt en de ondernemingsraad daadwerkelijk de kans geeft de finale besluitvorming te beïnvloeden. De Ondernemingskamer kan de ondernemer onder andere verbieden het besluit geheel of gedeeltelijk te implementeren en/of kan een verbod opleggen om bepaalde handelingen te verrichten.
Instemmingsrecht (art. 27 WOR)
Het instemmingsrecht heeft betrekking op het sociaal beleid. De ondernemer behoeft de instemming van de Ondernemingsraad voor elk door hem voorgenomen besluit tot vaststelling, wijziging of intrekking van verschillende regelingen, bijvoorbeeld over:
- pensioenovereenkomst, een winstdelingsregeling of een spaarregeling;
- belonings- en functiewaarderingssysteem;
- arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en re-integratiebeleid;
- verwerken en bescherming van persoonsgegevens;
- een procedure voor het omgaan met het melden van een vermoeden van een misstand, als bedoeld in de Wet Huis voor klokkenluiders.
De instemming van de ondernemingsraad is niet vereist indien de aangelegenheid al inhoudelijk is geregeld in een cao of in een door een publiekrechtelijk orgaan vastgestelde regeling van arbeidsvoorwaarden.
Een besluit van de ondernemer dat ziet op de hierboven genoemde onderwerpen dat niet de instemming van de ondernemingsraad of de vervangende toestemming van de kantonrechter heeft is nietig, mits de ondernemingsraad tijdig schriftelijk een beroep op de nietigheid heeft gedaan. Een beroep op deze nietigheid moet binnen een maand nadat de ondernemer het besluit aan de ondernemingsraad heeft medegedeeld worden gedaan. Is geen mededeling gedaan dan vangt de termijn aan als de ondernemingsraad bekend is geworden met de uitvoering of toepassing van zo’n regeling door de ondernemer.
Hulp bij oprichten ondernemingsraad
We hopen dat dit algemene overzicht van de belangrijkste rechten van de ondernemingsraad behulpzaam is voor een beter begrip van de positie van de ondernemingsraad. Neemt u gerust contact met ons op via +31202351150 of het contactformulier met concrete vragen over het adviesrecht- of instemmingsrecht van de OR. Wij kunnen u ook helpen bij het oprichten van een ondernemingsraad. Een onderneming is tot oprichting verplicht als er structureel meer dan 50 werknemers werkzaam zijn.